[ทาด, ทาตุ-] น. สิ่งที่ถือว่าเป็นส่วนสำคัญที่คุมกันเป็นร่างของสิ่งทั้งหลาย โดยทั่ว ๆ ไปเชื่อว่ามี ๔ ธาตุ ได้แก่ ธาตุดิน {ปฐวีธาตุ} ธาตุนํ้า {อาโปธาตุ} ธาตุไฟ {เตโชธาตุ} ธาตุลม {วาโยธาตุ} แต่ในทางพระพุทธศาสนาถือว่าสิ่งที่มีชีวิตเพิ่มอีก ๒ ธาตุ คือ อากาศธาตุ {ที่ว่าง} และวิญญาณธาตุ {ธาตุรู้}. {ป.}. ธาตุโขภ[ทาตุโขบ] น. ความกำเริบของธาตุ ได้แก่ธาตุทั้ง ๔ ในร่างกายไม่ปรกติ มีอาหารเสียเป็นต้น. {ป.}. ธาตุเบา[ทาด-] ว. ที่กินยาระบายอ่อน ๆ ก็ถ่าย. ธาตุหนัก [ทาด-] ว. ที่ต้องกินยาถ่ายมาก ๆ จึงจะถ่าย.