ความหมาย

• 
  

  ทะ-] {แบบ} น. ความเอ็นดู, ความกรุณา, มักใช้เป็นส่วนหน้าสมาส เช่น ทยาทิคุณ. {ป., ส.}. ทยาลุ, ทยาลุก {แบบ} ว. มีความเอ็นดู, มีความสงสาร. {ป., ส.}.

  
  
• สร้างรูปคำศัพท์ Save Image & Share

คำถัดไป:

• ทยา ๒ - [ทะ-] ว. ดี, สำคัญ, ต้องการ, เช่น ของทยาของเจ้าตะเภาทอง {ไกรทอง}, กูจะให้ขนมเข่งของทยา กินอร่อยหนักหนาประสาจน {สังข์ทอง}.

• ทร- - [ทอระ-] คำอุปสรรค แปลว่า ชั่ว เช่น ทรชน ทรลักษณ์, ยาก, ลำบาก, เช่น ทรกรรม, น้อย, ไม่มี, เช่น ทรพล. {ป. ทุ, ทุรฺ: ส. ทุสฺ}.ทรกรรม น. การทำให้ลำบาก. ทรชน น. คนชั่วร้าย, ทุรชน ก็ว่า. ทรชาติ น. ผู้ที่มีกำเนิดไม่ดี. ทรธึก ว. ใช้เรียกวันในตำราหมอดู ว่า วันทรธึก หมายความว่า วันที่ห้ามทำการมงคลต่าง ๆ. ทรพล ว. มีกำลังน้อย, อ่อนแอ, ท้อแท้: เลวทราม. ทรพิษ น. ชื่อโรคระบาดชนิดหนึ่ง เกิดจากเชื้อไวรัส มีอาการไข้สูงแล้วมีผื่นขึ้นดาษตามใบหน้าและลำตัว ต่อมาผื่นจะกลายเป็นตุ่ม ตุ่มใส ตุ่มหนอง และตกสะเก็ดตามลำดับ เมื่อหายแล้วมีแผลเป็นเป็นรอยบุ๋ม เรียกว่า ไข้ทรพิษ, ฝีดาษ ก็ว่า. ทรภิกษ์ น. การขาดแคลนอาหาร, ข้าวยากหมากแพง. ทรยศ ก. คิดร้ายต่อผู้มีอุปการะ, กบฏ. ทรยุค น. ยุคชั่ว. ทรราช น. ผู้ปกครองบ้านเมืองที่ใช้อำนาจตามอำเภอใจ ทำความเดือดร้อนทารุณให้แก่ผู้อยู่ใต้การปกครองของตน. {อ. tyrant}, เรียกลัทธิเช่นนั้น ว่า ทรราชย์ หรือ ระบบทรราชย์. {อ. tyranny}. ทรลักษณ์ว. มีลักษณะที่ถือว่าไม่ดี.

• ทรเล่ห์ - [ทอระ-] ก. เฉียดหลังนํ้า เช่น ทุงทองทรเล่ห์สระทรหวล {ม. คำหลวง มหาพน}.

• ทรเหล - [ทอระเหน] {กลอน} น. ความลําบากในการเดินทางไป เช่น เขาก็บอกความทุกข์ทรเหล แก่ตู ผู้บันเดนบันเดอรเทา {ม. คําหลวง วนปเวสน์}.

• ทรง - [ซง] น. รูปร่าง เช่น รักษาทรง เสียทรง ทรงกระบอก ทรงกระสอบ ทรงกลม, แบบ เช่น ทรงปั้นหยา ทรงผม. ก. ตั้งอยู่ได้ เช่น ทรงตัว: จำ เช่น ทรงพระไตรปิฎก: รองรับ เช่น ธรรมย่อมทรงผู้ประพฤติธรรมไม่ให้ตกไปในที่ชั่ว: มี เช่น ทรงคุณวุฒิ: คงอยู่ เช่น ไข้ยังทรงอยู่ นํ้าทรง: ในราชาศัพท์มีความหมายว่า ขี่ หรือ ถือ เป็นต้น ตามเนื้อความของคำที่ตามหลัง เช่น ทรงม้า ว่า ขี่ม้า ทรงช้าง ว่า ขี่ช้าง ทรงศร ว่า ถือศร ทรงศีล ว่า รับศีล ถือศีล ทรงบาตร ว่า ตักบาตร ทรงราชย์ ว่า ครองราชสมบัติ: ถ้าประกอบหน้านามบางคำ เช่น ชัย ภพ ศรี ศักดิ์ ธรรม เป็น พระทรงชัย พระทรงภพ พระทรงศรี พระทรงศักดิ์พระทรงธรรม หมายถึง กษัตริย์: ถ้าประกอบหน้านามที่เป็นพาหนะหรืออาวุธเป็นต้นของพระเป็นเจ้า หมายถึง พระเป็นเจ้านั้น ๆ เช่น พระทรงโค หมายถึง พระอิศวร พระทรงครุฑ พระทรงศร พระทรงสังข์ หมายถึง พระนารายณ์ พระทรงหงส์ หมายถึง พระพรหม: ใช้นำหน้าคำกริยาสามัญให้เป็นราชาศัพท์ เช่น ทรงทราบ ทรงยินดี ทรงขอบใจ ทรงยืน: ใช้นำหน้าคำนามราชาศัพท์ให้เป็นกริยาราชาศัพท์ เช่น ทรงพระสรวล ทรงพระเมตตา ทรงพระประชวร, ในลักษณะนี้จะหมายความว่า มี ก็ได้ เช่น ทรงพระปรีชาสามารถ ทรงพระคุณ ทรงพระนาม, เมื่อกริยาเป็นราชาศัพท์อยู่แล้วไม่ใช้คำว่าทรง นำหน้าซ้อนลงไปอีก เช่น ไม่ใช้ว่า ทรงตรัส ทรงประทับ ทรงพระราชทาน ให้ใช้ว่า ตรัส ประทับ พระราชทาน. {ราชา} ว. เรียกช้าง ม้า ที่ขึ้นระวางแล้ว ว่า ช้างทรง ม้าทรง. ทรงกรม {ปาก} ว. เรียกเจ้านายต่างกรม. {ดู กรม ๓ ประกอบ}. ทรงกลด ว. มีแสงสีร้งุ เป็นวงกลมล้อมรอบดวงอาทิตย์หรือดวงจันทร์. ทรงข้าวบิณฑ์ ดู พุ่มทรงข้าวบิณฑ์. ทรงเครื่อง ก. แต่งตัวมีเครื่องประดับ เช่น พระพุทธรูปทรงเครื่อง, มีเครื่องปรุงพิเศษกว่าปรกติ เช่น กระท้อนทรงเครื่อง, ประดิดประดอยให้งดงามเป็นพิเศษ เช่น ตัวหนังสือทรงเครื่อง: {ราชา} ตัดผม {ใช้แก่เจ้านาย}. ทรงเครื่องใหญ่, ทรงพระเครื่องใหญ่ {ราชา} ก. ตัดผม {ใช้แก่พระมหากษัตริย์}. ทรงเจ้า ก.ทำพิธีเชิญเจ้าเข้าสิงคนทรงเพื่อถามเหตุร้ายเหตุดี, บางทีใช้ว่า ทรงเจ้าเข้าผี. น. เรียกคนสำหรับทรงเจ้า ว่า คนทรงเจ้า. ทรงตัก{ราชา} น. ช้อนหรือกระบวยขนาดเล็กสำหรับตักนํ้าอบ. ทรงประพาส น. ชื่อฉลองพระองค์ของพระมหากษัตริย์ คอกลม ไม่มีแขน รัดรูป เอวสั้นมีจีบที่ชายเอวทั้ง ๒ ข้าง ใช้สวมทับฉลองพระองค์ พระกรน้อย, ชื่อเสื้อยศผู้ว่าราชการเมืองครั้งก่อน: ชื่อหมวกเครื่องยศรูปเป็นกลีบ ๆ มีชายปกข้างและหลัง. ทรงมัณฑ์ [ซงมัน] ว. มีรูปทรงกลมหรือเหลี่ยมซ้อนกันเป็นชั้น ๆ เรียวขึ้นไปอย่างหัวเม็ดเสาเกย. {สันนิษฐานกันว่า คำว่า มัณฑ์ น่าจะตัดมาจากคำ มณฑป}. ทรงลังกา ว. เรียกเจดีย์รูปทรงกรวยกลม มีฐานล่างเป็นฐานเขียงหรือฐานบัวเชิงบาตร กับมีฐานบัวลูกแก้วองค์ครรภธาตุมีรูปทรงคล้ายระฆังควํ่า ตอนบนเป็นที่ตั้งของรัตนบัลลังก์ มียอดประดับด้วยปล้องไฉนและปลี. ทรงหม้อตาล น. เรียกหมวกที่มีรูปทรงคล้ายหม้อตาล อย่างหมวกที่พลทหารเรือและจ่าทหารเรือเป็นต้นสวม ว่า หมวกทรงหม้อตาล.