ก. ดึงสายเชือกเป็นต้นที่ผูกอยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพื่อให้สิ่งนั้นเคลื่อนไหวไปตามต้องการ เช่น ชักธงขึ้นเสา: ดึง, ดึงออกมา, เช่น ชักดาบออกจากฝัก ชักลิ้นชักโต๊ะ: ดึงเอามา เช่น ชักผ้าป่า ชักผ้าบังสุกุล: ดึงออกแล้วดันเข้า เช่น ชักสูบ: นำเอามาอ้าง, ยกเอามาอ้าง, เช่น ชักตัวอย่าง: เอาออก, หักออก, เช่น ชักค่าอาหาร ชักค่านายหน้า: ขยายแนวให้ยาวออกไป เช่น ชักปีกกาชักกำแพง ชักแนวค่าย: สี เช่น ชักซอ: กระตุก เช่น ชักจ้องหน่อง. ว. ค่อนข้าง, เกือบ, เริ่ม, เช่น ชักโกรธ ชักหิว. ชักกระบี่สี่ท่า น. ชื่อท่ารำแบบหนึ่ง โดยมือข้างหนึ่งตั้งวงสูง ระดับแง่ศีรษะ มืออีกข้างหนึ่งจีบหงาย แขนตึงเฉียงไปด้านหน้าเล็กน้อย เอียงศีรษะข้างเดียวกับมือที่ตั้งวง. ชักครอก [-คฺรอก] น. เรียกลูกปลาจำพวกปลาช่อนที่ตามแม่เป็นฝูง ๆ ว่า ลูกชักครอก, ลูกครอกก็ว่า. ชักโครก [-โคฺรก] น. ที่นั่งถ่ายอุจจาระมีที่เปิดนํ้าขับล้างได้. ชักเงา ก. ทำให้เกิดเงามันวาว. ว. ที่ทำให้เกิดเงามันวาว เช่น นํ้ามันชักเงา. ชักจูง ก. จูงใจเพื่อให้เห็นคล้อยตาม. ชักชวน ก. ชวนให้ทำด้วยกัน. ชักซอสามสาย น. ชื่อท่ารำแบบหนึ่ง โดยมือข้างหนึ่งจีบหงาย งอข้อศอก หักข้อมือเข้าหาแง่ศรีษะมืออีกข้างหนึ่งจีบหงาย ระดับชายพก เอียงศีรษะข้างเดียวกับมือต่ำ. ชักซุงตามขวาง {สำ} ก. ทำอะไรที่ไม่ถูกวิธีย่อมได้รับความลำบาก: ขัดขวางผู้มีอำนาจย่อมได้รับความเดือดร้อน. ชักดาบ ก. ไม่ยอมจ่ายเงิน. ชักดิ้นชักงอ ก. อาการที่นอนดิ้นบนพื้น แขนขาสะบัดไปมาอย่างแรง เช่น เด็กบางคนพอไม่ซื้อของเล่นให้ก็ร้องไห้ชักดิ้นชักงอ. ชักตะพานแหงนเถ่อ {สำ} ก. ตั้งใจทำอะไรแล้วไม่เป็นผลสำเร็จ ต้องคอยค้างอยู่. ชักแถว ก. พร้อมกันทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น พนักงานชักแถวลาออก ลูกน้องชักแถวไปอวยพรวันเกิดเจ้านาย. ชักนำก. เกลี้ยกล่อมหรือโน้มนำให้เห็นคล้อยตาม. ชักน้ำเข้าลึก ชักศึกเข้าบ้าน {สำ} ก. นำศัตรูเข้าบ้าน. ชักเนื้อ ก. เอาทรัพย์หรือผลประโยชน์ของตนออกใช้ทดแทน, ใช้เงินเกินกว่าจำนวนที่เขากำหนดไว้ แล้วเรียกเอาส่วนเกินคืนไม่ได้, ชักทุนเดิม.ชักใบให้เรือเสีย {สำ} ก. พูดหรือทำขวาง ๆ ให้การสนทนาหรือการงานเขวออกนอกเรื่องไป. ชักแป้งผัดหน้า น. ท่าละครท่าหนึ่ง. ชักพระ น. ชื่อประเพณีอย่างหนึ่ง ทางภาคใต้ถือว่าเป็นประเพณีสำคัญ นิยมมีในวันแรม ๑ คํ่า เดือน๑๑ ซึ่งถือว่าเป็นวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์กลับจากโปรดพระพุทธมารดา คล้ายวันตักบาตรเทโวของภาคกลาง, การชักพระมี ๒ อย่าง คือ ชักพระทางบกกับทางน้ำ, ถ้าชักพระทางบก ก็อัญเชิญพระพุทธรูปประดิษฐานไว้บนบุษบกซึ่งตั้งอยู่บนยานพาหนะแล้วช่วยกันชักลากไป, ถ้าชักพระทางน้ำ ก็อัญเชิญพระพุทธรูปประดิษฐานบนบุษบกในเรือ แล้วใช้เชือกผูกเรือพระช่วยกันลากไปยังสถานที่ที่กำหนด แล้วจึงถวายภัตตาหารแก่พระสงฆ์ มักจะมีการโยนข้าวต้มรูปสามเหลี่ยมห่อด้วยใบกะพ้อเป็นต้นใส่กัน บางทีก็มีแข่งเรือและอื่น ๆ ด้วย. ชักแม่น้ำทั้งห้า {สำ} ก. พูดจาหว่านล้อมยกเหตุผลต่าง ๆ เพื่อโน้มน้าวให้ได้สิ่งที่ประสงค์ เช่น เถ้าก็พูดจาหว่านล้อมด้วยคำยอ ชักเอาแม่นํ้าทั้งห้าเข้ามาล่อ {ม. ร่ายยาว กุมาร}. {แม่น้ำทั้งห้าในสำนวนนี้หมายถึงแม่น้ำสายใหญ่ในอินเดีย ๕ สาย ได้แก่ คงคา ยมุนา อจิรวดี สรภู และมหิ}. ชักยันต์ ก. ลากเส้นและลงอักขระเป็นรูปยันต์ต่าง ๆ พร้อมทั้งบริกรรมคาถา: ขี่ม้าแปรขบวนเป็นรูปคล้ายยันต์. ชักเย่อ [ชักกะ-] น. ชื่อการเล่นอย่างหนึ่ง โดยแบ่งผู้เล่นออกเป็น ๒ ฝ่าย แต่ละฝ่ายจะมีจำนวนเท่า ๆ กันหรือกำลังพอ ๆ กัน มักใช้เชือกขนาดพอกำรอบ ยาวพอที่จะให้ผู้เล่นทั้ง ๒ ฝ่ายเรียงแถวจับได้ โดยมีที่ว่างระหว่างกลางเหลือไว้ประมาณ ๒ เมตร กลางเชือกคาดด้วยผ้าหรือใช้สีป้ายเป็นเครื่องหมายไว้ วางกึ่งกลางเชือกไว้บนพื้นที่ที่มีเส้นขีดกลางเป็นเส้นแบ่งเขตแดน เมื่อกรรมการให้สัญญาณผู้เล่นทั้ง ๒ ฝ่ายต่างก็จะพยายามดึงเชือกให้กึ่งกลางของเชือกเข้ามาในแดนของตน ถ้าฝ่ายใดสามารถดึงกึ่งกลางเชือกเข้ามาในแดนของตนได้ ถือว่าชนะ ตามปรกติจะแข่งกัน ๓ ครั้ง ฝ่ายที่ชนะ ๒ ใน ๓ ครั้งถือว่าชนะเด็ดขาด. ก. ดึงหรือรั้งไปมา. ชักใย {สำ} ก. บงการอยู่เบื้องหลัง. ชักรอก ก. อาการที่ทำให้เส้นเชือกหรือเส้นลวดเคลื่อนผ่านร่องของรอกเพื่อยก ลาก หรือดึงของหนักหรือคนเป็นต้น ให้สะดวกคล่องขึ้น, อาการที่ดึงสิ่งใดสิ่งหนึ่งไปแขวนไว้ เช่น ชักรอกขึ้นไปบนหิ้ง. น. เรียกโขนที่ชักรอกผู้แสดง เช่น หนุมาน เบญกาย ลอยขึ้นไปจากพื้นเวทีแสดงท่าเหาะ ว่า โขนชักรอก. ชักรูป {โบ} ก. บันทึกภาพโดยวิธีให้แสงจากสิ่งที่จะถ่ายไปลงบนแผ่นวัสดุใสเช่นฟิล์ม กระจกถ่ายรูป, ถ่ายรูป ก็ว่า. ชักว่าว ก. ทำให้ว่าวลอยขึ้นไปด้วยการดึงสายป่านให้ว่าวกินลมเป็นต้น. ชักศพ ก. ถือสายสิญจน์ที่โยงจากศพและนำศพให้เคลื่อนที่ไปยังที่เก็บ ที่ตั้ง หรือที่เผาศพ {ใช้แก่พระ}. ชักสองแถว ก. ยอมแพ้ {ใช้แก่ปลากัดซึ่งมีตัวซีด มีเส้นดำขึ้นที่ตัวเป็น ๒ แถว}. ชักสีหน้า ก. ทำสีหน้าโกรธไม่พอใจ, ชักหน้า ก็ว่า. ชักสื่อ {โบ} ก. แนะนำชายหญิงให้รู้จักกันในฐานชู้สาว เช่น ถ้าเจ้าไช้ให้ข้าชักสื่อ ท่านว่าข้าเถียงเจ้ามิได้ อย่าให้ไหมทาษนั้นเลย {สามดวง}, ภิกษุชักสื่อให้ชายหญิงเป็นผัวเมียกัน ต้องสังฆาทิเสส {นวโกวาท}. ชักหน้า ๑ ก. ทำสีหน้าโกรธไม่พอใจ เช่น นางนั่งก้มพักตร์แล้วชักหน้า {อิเหนา}, ชักสีหน้า ก็ว่า. ชักหน้าไม่ถึงหลัง {สำ} ก. มีรายได้ไม่พอกับรายจ่าย.