ก. เคลื่อนจากตัวผู้พูด เช่น เขาไปตลาด เขาเข็นเรือไม่ไปเพราะเรือเกยตื้น, ใช้ตรงข้ามกับ มา, เป็นคำประกอบกริยาแสดงทิศทางออกจากตัวผู้พูด เช่น เขาเดินไปโรงเรียน, ในการเขียนจดหมายทางการ ใช้แสดงทิศทางออกจากตัวผู้ที่เขียนถึง เช่น ผมขอให้คุณเดินทางไปหาผมวันอาทิตย์นี้, หรือเป็นคำประกอบกริยามีความหมายว่า เรื่อยไป, ไม่หยุด, เช่น ทำไปกินไป, เป็นคำประกอบท้ายคำวิเศษณ์เพื่อเน้นความหมายให้หนักแน่นยิ่งขึ้น เช่น ขาวไป ช้าไป ดีเกินไป. ไปค้าถ่าน {ปาก} ก. ตาย. ไปตายดาบหน้า, ไปตายเอาดาบหน้า {สำ} ก. ยอมไปเผชิญกับความทุกข์และความลำบากข้างหน้า. ไปทุ่ง ก. ไปถ่ายอุจจาระ, ไปขี้. ไป ๆ มา ๆ ว. ในที่สุด, ผลสุดท้าย, เช่น ไป ๆ มา ๆ ก็ต้องมาขอเงินพ่อใช้. ไปมาหาสู่ ก. ไปเยี่ยมเยียน เช่น เขาไปมาหาสู่ญาติที่ต่างจังหวัดบ่อย ๆ.ไปลาด {โบ} ก. ไปตระเวน, ไปคอยตรวจเหตุการณ์. ไปวัดไปวาได้{สำ} ว. มีรูปร่างหน้าตาดีพอจะอวดเขาได้.ไปไหนมาสามวาสองศอก {สำ} ก. ถามอย่างหนึ่งตอบไปอีกอย่างหนึ่ง. ไปอย่างน้ำขุ่น ๆ {สำ} ก. พูดแก้ตัวหลบเลี่ยงไปอย่างข้าง ๆ คู ๆ.