[อุดดอน, อุดตะระ-] น. อุดร. {ป., ส.อุตฺตร}. อุตรกุรุทวีป, อุตรกุรูทวีป [อุดตะระ-] น. ทวีปใหญ่อยู่ทางทิศเหนือของเขาพระสุเมรุ เป็นทวีป ๑ ใน ๔ ทวีป ได้แก่ อุตรกุรุทวีปหรืออุตรกุรูทวีป บุพวิเทหทวีป ชมพูทวีป และอมรโคยานทวีปหรืออปรโคยานทวีป. {ป., ส. อุตฺตรกุร + ส. ทวีป}. อุตรนิกาย [อุดตะระ-] น. ชื่อนิกายหนึ่งในพระพุทธศาสนา คือ นิกายฝ่ายเหนือซึ่งเรียกว่า มหายาน. {ป., ส. อุตฺตรนิกาย}. อุตรผลคุนี, อุตตรผลคุนี [อุดตะระผนละคุนี] น. ดาวฤกษ์ที่ ๑๒ มี ๒ ดวง เห็นเป็นรูปงูเหลือม แรดตัวเมีย หรือเพดานตอนหลัง, ดาวเพดาน หรือดาววัวตัวเมีย ก็เรียก. {ส. อุตฺตรผาลฺคุนี: ป. อุตฺตรผคฺคุนี}. อุตรภัทรบท, อุตตรภัทรบท, อุตตรภัททะ [อุดตะระพัดทฺระบด, อุดตะระพัดทะ] น. ดาวฤกษ์ที่ ๒๖ มี ๒ ดวง เห็นเป็นรูปราชสีห์ตัวเมียหรือเพดานตอนหลัง, ดาวแรดตัวเมีย หรือดาวไม้เทา้ ก็เรียก. {ส. อุตฺตรภทฺรปท: ป.อุตฺตรภทฺทปท}. อุตราภิมุข [อุดตะรา-] ก. บ่ายหน้าไปทางทิศเหนือ. {ป., ส. อุตฺตราภิมุข}. อุตราวรรต [อุดตะรา-] น. การเวียนซ้ายในพิธีอวมงคลอย่างเดินเวียนศพรอบเมรุ. ว.เวียนไปทางซ้าย คือเวียนเลี้ยวทางซ้ายอย่างทวนเข็มนาฬิกา, อุตราวัฏ ก็ว่า, ตรงข้ามกับ ทักษิณาวรรต หรือทักขิณาวัฏ. {ส. อุตฺตราวรฺต: ป. อุตฺตราวฏฺฏ}. อุตราวัฏ [อุดตะรา-] น. การเวียนซ้ายในพิธีอวมงคลอย่างเดินเวียนศพรอบเมรุ. ว. เวียนไปทางซ้าย คือเวียนเลี้ยวทางซ้ายอย่างทวนเข็มนาฬิกา, อุตราวรรต ก็ว่า, ตรงข้ามกับทักขิณาวัฏ หรือ ทักษิณาวรรต. {ป.อุตฺตราวฏฺฏ: ส. อุตฺตราวรฺต}. อุตราษาฒ, อุตตราอาษาฒ, อุตตราสาฬหะ [อุดตะราสาด, อุดตะราอาสาด, อุดตะราสานหะ] น. ดาวฤกษ์ที่ ๒๑ มี ๕ ดวง เห็นเป็นรูปครุฑหรือช้างพัง, ดาวแตรงอน หรือ ดาวราชสีห์ตัวเมีย ก็เรียก. {ส. อุตฺตราษาฒ: ป. อุตฺตราสาฬฺห}. อุตราสงค์[อุดตะรา-] น. จีวรสำหรับห่ม. {ป., ส. อุตฺตราสงฺค}.