[อะไพ, อะไพยะ-] น. ความไม่มีภัย, ความไม่ต้องกลัว. {ป., ส.}, นิยมใช้ประกอบกับคำอื่น เช่น ขออภัย หมายความว่า ขอให้ยกโทษให้ ขออย่าได้ถือโทษ, ให้อภัย หมายความว่า ยกโทษให้. ก. ยกโทษ เช่น ฉันอภัยให้เธอ. อภัยทาน [อะไพยะทาน] น. การให้ความไม่มีภัย เช่น ให้อภัยทาน. ว. ที่ให้ความไม่มีภัย เช่น เขตอภัยทาน. {ป.}. อภัยโทษ [อะไพยะโทด] {กฎ} น. การยกโทษ เปลี่ยนโทษหนักเป็นเบา หรือลดโทษให้.