กลับ
คำว่า
หม้า
ความหมาย
{โบ: กลอน} ว. งาม, งามมาก. ก. เล่นรื่นเริง.
สร้างรูปคำศัพท์ Save Image & Share
คำถัดไป:
หมา ๑
- น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหลายชนิดหลายสกุลในวงศ์ Canidae มีรูปร่างและสีสันแตกต่างกัน ลำตัวมีขนปกคลุม หัวอาจยาวและแหลม หรือกลมและสั้น มีเขี้ยว ๒ คู่ ตีนหน้ามี ๕ นิ้ว ตีนหลังมี ๔ นิ้ว ซ่อนเล็บไม่ได้ อวัยวะเพศของตัวผู้มีกระดูกอยู่ภายใน ๑ ชิ้น หางค่อนข้างยาว ที่ยังคงเป็นสัตว์ป่า เช่น หมาใน [Cuon alpinus {Pallas}] ที่เลี้ยงเป็นสัตว์บ้าน คือ ชนิด Canis familiaris {Linn.} บางพันธุ์สามารถนำมาฝึกหัดให้ช่วยงานของมนุษย์ได้ เช่นสุนัขสงครามหรือสุนัขตำรวจ. หมากลางถนน น. หมาที่ไม่มีเจ้าของ, โดยปริยายใช้เป็นสำนวนเปรียบเทียบคนที่ไม่มีสังกัด ไม่มีญาติพี่น้อง ยากจนอนาถา ไม่มีใครเหลียวแล เช่น เขาตายอย่างหมากลางถนน. หมากัดไม่เห่า {สำ} น. คนที่ต่อสู้หรือตอบโต้โดยไม่เตือนล่วงหน้า. หมากัดอย่ากัดตอบ {สำ} ก. อย่าลดตัวลงไปต่อสู้หรือต่อปากต่อคำกับคนพาลหรือคนที่มีศักดิ์ต่ำกว่า. หมาขี้ไม่มีใครยกหาง {สำ} น. คนที่ชอบยกตัวเอง, คนโอ้อวด. หมาขี้เรื้อน {สำ} น. คนที่น่ารังเกียจ ไม่ควรคบหาสมาคมด้วย {ใช้กล่าวถึงผู้อื่นด้วยความดูถูกเหยียดหยาม}. หมาจนตรอก {สำ} น. คนที่ฮึดสู้อย่างสุดชีวิตเพราะไม่มีทางเลือก ในสำนวนว่า สู้เหมือนหมาจนตรอก. หมาจิ้งจอก น. ชื่อหมาชนิด Canis aureus Linn. ในวงศ์ Canidae ขนตามลำตัวสีเทาอมน้ำตาล มีขนลักษณะคล้ายอานม้าบริเวณไหล่ ปากแหลม หูตั้งแหลมตรง หางเป็นพวงเขี้ยวและฟันคมมาก กลางวันมักนอนอยู่ในโพรงดิน ออกหากินในเวลากลางคืน กินเนื้อสัตว์. หมาถูกน้ำร้อน{สำ} น. คนที่มีความเดือดร้อน กระวนกระวาย วิ่งพล่านไปหาที่พึ่งต่าง ๆ เปรียบเสมือนหมาที่ถูกน้ำร้อนลวกร้องเสียงดังวิ่งพล่านไปด้วยความเจ็บปวดทุรนทุราย. หมาใน น. ชื่อหมาชนิด Cuon alpinus {Pallas} ในวงศ์ Canidae ขนสีน้ำตาลแดงหรือน้ำตาลเทา หางสีคล้ำยาวเป็นพวง อาศัยอยู่ตามป่าทึบ ออกหากินเป็นฝูงเวลาเช้ามืดและพลบคํ่า ล่าสัตว์อื่นกินเป็นอาหาร เช่น เก้ง กวาง กระจง รวมทั้ง สัตว์เล็กอื่น ๆ. หมาในรางหญ้า {สำ} น. คนที่หวงแหนสิ่งที่ตนเองกินหรือใช้ไม่ได้ แต่ไม่ยอมให้คนอื่นกินหรือใช้, หมาหวงราง ก็ว่า. หมาบ้าพาลกระแชง {สำ} น. คนที่อาละวาดพาลหาเรื่องทำให้วุ่นวายทั่วไปหมด. หมาป่า น. ชื่อหมาในวงศ์ Canidae มีถิ่นกำเนิดเกือบทั่วทุกภูมิภาคของโลก ขนลำตัวมีสีต่าง ๆ เช่น นํ้าตาลเทา เทาปนแดง ฟันและเขี้ยวคมมาก นิสัยดุร้าย อาศัยอยู่ทั้งป่าโปร่งหรือป่าทึบ ส่วนใหญ่หากินเป็นฝูง กินเนื้อสัตว์ มีหลายชนิด เช่น ชนิด Canis vulpes {Linn.} มีถิ่นกำเนิดในทวีปยุโรป อเมริกาเหนือ และเอเชียกลาง, ชนิด Chrysocyon brachyurus {Illiger} มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้, ชนิด Canis lupus{Linn.} มีถิ่นกำเนิดในทวีปยุโรป, ชนิด Fennecus zerda {Zimmermann} มีถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกา, หมาจิ้งจอก {Canis aureus Linn.} และหมาใน [Cuon alpinus {Pallas}] มีถิ่นกำเนิดในทวีปเอเชีย. หมาลอบกัด {สำ} น. คนที่ลอบทำร้ายหรือกลั่นแกล้งผู้อื่นลับหลัง. หมาไล่เนื้อ {สำ} น. คนที่รับใช้ผู้อื่นเมื่อเวลายังทำประโยชน์ให้ได้ ผู้เป็นนายก็เมตตาเลี้ยงดู แต่เมื่อทำประโยชน์ไม่ได้แล้ว ผู้เป็นนายก็ทอดทิ้งไม่ไยดีหรือหาเรื่องลงโทษขับไล่ไสส่งเป็นต้นเปรียบเสมือนหมาไล่เนื้อ เมื่อแก่สิ้นเขี้ยวสิ้นเล็บ ใช้ไล่ล่าสัตว์ไม่ได้ เจ้าของก็ไม่เมตตาเลี้ยงดูอีกต่อไป. หมาสองราง {สำ} น. คนที่ทำตัวเข้าด้วยทั้ง ๒ ฝ่าย. หมาหมู่ {ปาก} น. กลุ่มคนที่กลุ่มรุมทำร้ายคนคนเดียว.หมาหยอกไก่ {สำ} น. เรียกอาการที่ชายหยอกล้อหญิงในทำนองชู้สาวเป็นทีเล่นทีจริง. หมาหวงก้าง {สำ} น. คนที่หวงของที่ตนไม่มีสิทธิ์, คนที่กันท่าคนอื่นในสิ่งที่ตนได้ใช้ประโยชน์แล้วหรือใช้ประโยชน์ไม่ได้. หมาหวงราง {สำ} น. คนที่หวงแหนสิ่งที่ตนเองกินหรือใช้ไม่ได้ แต่ไม่ยอมให้คนอื่นกินหรือใช้หมาในรางหญ้าก็ว่า. หมาหัวเน่า {สำ} น. คนซึ่งเป็นที่รังเกียจของคนอื่นจนไม่สามารถเข้ากับใครได้, คนที่ไม่มีใครรักหรือคบหา. หมาหางด้วน {สำ} น. คนที่ทำอะไรผิดพลาดจนได้รับความอับอายแล้วชวนให้ผู้อื่นทำตามโดยยกย่องการกระทำนั้นว่าดี ควรเอาอย่าง. หมาเห็นข้าวเปลือก {สำ} น. คนที่อยากได้สิ่งที่เป็นประโยชน์หรืออำนวยความสุขสำราญให้แก่ตน แต่สุดความสามารถที่จะเอามาใช้หรืออำนวยประโยชน์ให้แก่ตนได้. หมาเห่าใบตองแห้ง {สำ} น. คนที่ชอบพูดเอะอะแสดงว่าเก่ง แต่ไม่กล้าจริง. หมาเห่าไม่กัด {สำ} น. คนที่ดีแต่ส่งเสียงเอะอะอวดเก่ง แต่ไม่ยอมต่อสู้หรือตอบโต้.
หมา ๒
- {ถิ่น–ปักษ์ใต้} น. ภาชนะสำหรับตักน้ำขึ้นจากบ่อ ทำด้วยกาบปูเลเป็นต้น, ตีหมา ก็เรียก. {ม. timba}.
หมาไม้
- น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิด Martes flavigula {Boddaert} ในวงศ์ Mustelidae หัวคล้ายหมา ใบหูกลม ขอบหูขาว ลำตัวยาวสีนํ้าตาลอ่อน ขนที่คาง ลำคอ และหน้าอกสีเหลือง ขนด้านบนของหัวสีดำ เล็บแหลมคม หางยาว ว่องไวมาก กลิ่นแรง อาศัยอยู่บนต้นไม้เป็นส่วนใหญ่ กินผลไม้และเนื้อสัตว์.
หมาก ๑
- น. ชื่อเรียกปาล์มหลายชนิดหลายสกุลในวงศ์ Palmae โดยเฉพาะชนิด Areca catechu L. ผลมีรสฝาด ใช้เคี้ยวกินกับปูน พลู ซึ่งรวมเรียกว่า กินหมาก และใช้ฟอกหนัง, ผลที่ยังไม่แก่เรียก หมากดิบ, ผลที่แก่จัดเรียก หมากสง, เนื้อหมากที่ฝานบาง ๆ ตากแห้ง ลักษณะคล้ายอีแปะ เรียก หมากอีแปะ, ผลแก่จัดที่เก็บไว้ทั้งเปลือกเพื่อไว้กินนาน ๆ เรียกหมากยับ. หมากกรอก น. ผลหมากสงทั้งเปลือกที่ตากแดดให้แห้งสนิทจนเมื่อเขย่าเนื้อหมากที่อยู่ข้างในจะกลิ้งไปมาได้จึงผ่าเอาเนื้อข้างในออกมาเก็บไว้กิน, หมากเม็ด ก็เรียก. หมากกระเตอะ, หมากหน้ากระเตอะ น. ผลหมากที่มีหน้าจวนแก่. หมากกั๊ก น. ผลหมากสงทั้งเปลือกที่ผ่าตามยาวออกเป็น ๔ ซีก แล้วนำไปตากแดดให้แห้งจนเปลือกล่อนหลุดออก เพื่อเก็บเนื้อไว้กินได้นาน ๆ. หมากเขียว น. ชื่อปาล์มชนิด Ptychosperma macarthurii {H. Wendl. ex H. J. Veitch} H. Wendl. ex Hook. f. ในวงศ์ Palmae ก้านและใบเขียว. หมากคัน ดู เต่าร้าง. หมากจุก น. เนื้อหมากดิบสดที่นำมาเจียนอย่างหมากเจียน แล้วจึงซอยตามยาวออกเป็นชิ้นบาง ๆ ตากแดดให้แห้ง. หมากเจียน น. ผลหมากดิบสดที่ผ่าตามยาวออกเป็นซีก ๆ นำมาเจียน ใช้กินกับพลูที่บ้ายปูน หรือตากให้แห้งเพื่อเก็บไว้กินได้นาน ๆ.หมากซอย น. เนื้อหมากดิบสดที่ผ่าออกเป็น ๔ ซีกรูปคล้ายกลีบส้ม นำมาซอยขวางเป็นชิ้นรูปสามเหลี่ยมบาง ๆ ตากแดดให้แห้ง. หมากดิบ น. หมากที่ยังไม่แก่. หมากแดง น. ชื่อปาล์มชนิด Cyrtostachys renda Blume ในวงศ์ Palmae กาบและก้านแดง. หมากป่น น. เศษเนื้อหมากที่เหลือจากการทำหมากซอย หมากหน้าแว่น เป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยรวมกันเข้า ตากแดดให้แห้ง. หมากแปะ น. เนื้อหมากดิบสดทั้งลูกที่นำมาหั่นให้เป็นแผ่นกลมบาง ๆ ตากแดดจนแห้งแข็ง,หมากอีแปะ หรือ หมากหน้าแว่น ก็เรียก. หมากฝรั่ง น. ของเคี้ยวเล่นอย่างหนึ่ง ทำจากสารคล้ายยางไม้ มักหุ้มด้วยสารหวาน แล้วปรุงให้มีกลิ่นและรสต่าง ๆ เมื่อเคี้ยวจะยืดหยุ่นคล้ายยาง. หมากเม็ด น. ผลหมากสงทั้งเปลือกที่ตากแดดให้แห้งสนิทจนเมื่อเขย่าเนื้อหมากที่อยู่ข้างในจะกลิ้งไปมาได้ จึงผ่าเอาเนื้อข้างในออกมาเก็บไว้กิน, หมากกรอก ก็เรียก. หมากยับ น. หมากที่เก็บไว้ทั้งเปลือกเพื่อไว้กินได้นาน ๆ. หมากลิง น. ชื่อปาล์มชนิด Areca triandra Roxb. ex Buch–Ham. ในวงศ์ Palmae, หมากหอม ก็เรียก. หมากสง น. หมากที่แก่จัด. หมากสมัด [หฺมากสะหฺมัด] น. ผลหมาก พลูจีบ และยาเส้น จัดเป็นชุดสำหรับขาย. {ข. สฺลาถฺมาต่}. หมากสุก น. ผลหมากแก่จัด เปลือกสีส้มอมแดง เมื่อผ่าจะเห็นเนื้อในแข็งมาก. ว. เรียกสีส้มอมแดงอย่างสีเปลือกหมากสุก ว่า สีหมากสุก. หมากหน้าแก่, หมากหน้าฝาด น. ผลหมากอย่างดี เมื่อผ่าสดจะเห็นว่ามีเนื้อมาก สีออกส้มหรือน้ำตาลแดง มีวุ้นน้อย หน้าหมากมียางเยิ้มเป็นมัน มีลายเส้นในเนื้อมาก รสฝาด. หมากหน้าแว่น น. เนื้อหมากดิบสดทั้งลูกที่นำมาหั่นให้เป็นแผ่นกลมบาง ๆ ตากแดดจนแห้งแข็ง, หมากแปะ หรือ หมากอีแปะ ก็เรียก. หมากหน้าหวาน,หมากหน้าอ่อน น. ผลหมากอ่อน เมื่อผ่าสดจะเห็นว่าเนื้อมีสีเหลืองซีดหรือเกือบขาว มีวุ้นสีขุ่น ๆ อยู่ตรงกลางมาก มีลายเส้นในเนื้อน้อย รสไม่ฝาด. หมากหลุมน. ผลหมากที่เกิดจากการนำหมากสุกทั้งเปลือกบรรจุลงในหลุมที่ลึกประมาณ ๑ ศอก ราดน้ำพอชุ่มแล้วปิดคลุมปากหลุมให้มิดชิด ทิ้งไว้จนเปลือกเน่า เพื่อเก็บไว้กินแรมปี. หมากหอม ๑ น. หมากแห้งที่ป่นเป็นผง ผสมกับเครื่องเทศบางอย่างที่มีกลิ่นหอม ใช้กินควบกับหมากและพลูที่บ้ายปูน หรืออมดับกลิ่นปาก. หมากหอม ๒ ดู หมากลิง.หมากเหลือง น. ชื่อปาล์มชนิด Dypsis lutescens {H. Wendl.} Beentje et J. Dransf. ในวงศ์ Palmae กาบเหลือง ปลูกเป็นไม้ประดับ. หมากแห้ง น. หมากที่ตากแห้งเพื่อเก็บไว้กินนาน ๆ. หมากไห น. ผลหมากที่เกิดจากการนำหมากสุกมาลอกผิวนอกออก บรรจุลงในไหให้เต็ม เติมน้ำสะอาดพอท่วม ปิดฝาให้แน่น ทิ้งไว้จนเปลือกเน่า เพื่อเก็บไว้กินแรมปี. หมากอีแปะ น. เนื้อหมากดิบสดทั้งลูกที่นำมาหั่นให้เป็นแผ่นกลมบาง ๆ ตากแดดจนแห้งแข็ง, หมากแปะ หรือหมากหน้าแว่น ก็เรียก.
หมาก ๒
- น. ผลไม้ เช่น หมากขาม แต่เสียงมักกร่อน เป็น มะ เช่น มะขาม.